Q. HORATIUS FLACCUS • OPERA ET COMMENTARII
CARM. I • CARM. II • CARM. III • CARM. IV • CARM. SAEC. • EP. • SERM. I • SERM. II • EPIST. I • EPIST. II • A. P.

varia lectio et testimonia

opus et commentarii • varialectio et testimonia • prosodia et metra
1      fructibus agrippae siculis, quos colligis, icci,
fructibus agrippae siculis, quos colligis, icci,
 		acrillae
iti
 
2      si recte frueris, non est ut copia maior  
3      ab iove donari possit tibi. tolle querellas –
ab iove donari possit tibi. tolle querellas –
 		a
quaerelas – quaerellas – querelas
 
4      pauper enim non est cui rerum suppetit usus.  
5      si ventri bene, si lateri est pedibusque tuis – nil
si ventri bene, si lateri est pedibusque tuis – nil
 		lateriest – lateriem – laterist – latriest – saltim est
est
 
6      divitiae poterunt regales addere maius.
divitiae poterunt regales addere maius.
 		diviciae
poterant
 
7      si forte in medio positorum abstemius herbis
 		apstemius
 
8      vivis et urtica, sic vives protinus, ut te
 		protenus
 
9      confestim liquidus fortunae rivus inauret, –
confestim liquidus fortunae rivus inauret, –
confestim liquidus fortunae rivus inauret, –
 		confertim
largus
rius
 
10      vel quia naturam mutare pecunia nescit,
 		motare
 
11      vel quia cuncta putas una virtute minora.  
12      miramur si democriti pecus edit agellos  
13      cultaque, dum peregre est animus sine corpore velox.  
14      cum tu inter scabiem tantam et contagia lucri  
15      nil parvum sapias et adhuc sublimia cures –
 		parum – pravum
 
16      quae mare conpescant causae, quid temperet annum,
quae mare conpescant causae, quid temperet annum,
quae mare conpescant causae, quid temperet annum,
quae mare conpescant causae, quid temperet annum,
 		compescant
cause
qui
temperat
 
17      stellae sponte sua iussaene vagentur et errent,
stellae sponte sua iussaene vagentur et errent,
stellae sponte sua iussaene vagentur et errent,
 		stelle
iussene
an
 
18      quid premat obscurum lunae, quid proferat orbem,
 		qui proferat
 
19      quid velit et possit rerum concordia discors,
 		discors concordia rerum
 
20      empedocles an stertinium deliret acumen...
empedocles an stertinium deliret acumen...
 		enpedocles
sterninum – stertinum
 
21      verum seu piscis, seu porrum et caepe trucidas,
verum seu piscis, seu porrum et caepe trucidas,
 		pisces
cepe
 
22      utere pompeio grospho, et siquid petet, ultro
utere pompeio grospho, et siquid petet, ultro
 		grospo
petit
 
23      defer (nil grosphus nisi verum orabit et aequum).
defer (nil grosphus nisi verum orabit et aequum).
defer (nil grosphus nisi verum orabit et aequum).
 		deffer
nec
aecum – equum
 
24      vilis amicorum est annona bonis ubi quid deest.
 		quid des – quid dest – quidem est
 
25      ne tamen ignores quo sit romana loco res –
 		nec tam – nec tamen – non tamen
 
26      cantaber agrippae, claudi virtute neronis
cantaber agrippae, claudi virtute neronis
 		agrippe
claudii
 
27      armenius cecidit; ius imperiumque phraates
armenius cecidit; ius imperiumque phraates
armenius cecidit; ius imperiumque phraates
 		caecidit
inperiumque
phraatis – phrahates – praates – prahates – tigranes
 
28      caesaris accepit genibus minor. aurea fruges
 		frugis
 
29      italiae pleno defudit copia cornu.
 		defundit – diffudit – diffundit
 

TESTIMONIA


Ln. 1—6. cf. Wernherus de Elmendorf. vv. 1113 sq. [antiqu. Germ. ann. IIII p. 315 H.]

Ln. 4. Porph. ad v. 5 florilegium Paris. 8818-a

Ln. 4—6. Hildebertus moral. philos. p. 991

Ln. 4. Vincentius Bellovacensis specul. histor. VII 68

Ln. 8 sq. Eutyches I 3, 3: ‘Hor. epist. libro I: ut te confestim largus imber iauret’

Ln. 12 sq. huc fort. respexit Lactantius instit. III 23, 4; ‘laudatur Democritus, quod agros suos reliquerit eosque pascua publica fieri passus sit’

Ln. 13. ‘Peregre — velox’ florileg. Nostradam.

Ln. 19. ‘Conordia discors’ — sed Hor. non nominato — memoratur ap. Donat. ad Terent. eunuch. IIII 4, 53

Ln. 19. cf Lucanus I 98: ‘temporis angusti mansit concordia discors’

Ln. 19. Ovidius metam. I 432 sq.: ‘vapor umidus omnis res creat et discors concordia fetibus apta est’

Ln. 19. Lactantius instit. II 9: ‘philosophi quidam et poetae discordi concordia mundum constare dixerunt’

Ln. 24. florileg. Nostradam.

Ln. 29. Copiam pleno cornu exhibet etiam Boetius do phil. consol. c. II 2, 5 sq.

Ad graece scripta legenda typus graecus extrahe

GAI M. SEVER • MMDCCLX • MMDCCLXVII