Q. HORATIUS FLACCUS • OPERA ET COMMENTARII

CARM. I • CARM. II • CARM. III • CARM. IV • CARM. SAEC. • EP. • SERM. I • SERM. II • EPIST. I • EPIST. II • A. P.

varia lectio et testimonia

opus et commentarii • varialectio et testimonia • prosodia et metra

1	inpios parrae recinentis omen	parre
2	ducat et praegnans canis aut ab agro	praegnas – pregnans – pregnans
3	rava decurrens lupa lanuvino	lanibino – lanivino
4	fetaque volpes; fetaque volpes;	pestilens – fertaque – foetaque – pestaque vulpes

5	rumpat et serpens iter institutum,	rumpit
6	si per obliquom similis sagittae	obliqum – obliquum
7	terruit mannos. ego cui timebo	cur – quid
8	providus auspex,

9	antequam stantis repetat paludes	stantes
10	imbrium divina avis imminentium,	imminentum – inminentium – inminentum
11	oscinem corvum prece suscitabo oscinem corvum prece suscitabo	oscinen corvom
12	solis ab ortu.

13	sis licet felix, ubicumque mavis,
14	et memor nostri, galatea, vivas	galathea
15	teque nec laevos vetet ire picus teque nec laevos vetet ire picus	laevus – levis – levos – levus petet – vetat
16	nec vaga cornix.

17	sed vides, quanto trepidet tumultu sed vides, quanto trepidet tumultu	quantum trepidat
18	pronus orion? ego quid sit ater
19	hadriae novi sinus et quid albus
20	peccet iapyx.	iapix

21	hostium uxores puerique caecos	cecos
22	sentiant motus orientis austri et sentiant motus orientis austri et	sentient astri – haedi
23	aequoris nigri fremitum et trementis	gementes – trementes
24	verbere ripas.	verberae

25	sic et europe niveum doloso sic et europe niveum doloso sic et europe niveum doloso	europhe nimium dolose
26	credidit tauro latus et scatentem	at
27	beluis pontum mediasque fraudes
28	palluit audax.

29	nuper in pratis studiosa florum et	dignitossus – luxuriossus – periculossus – sinuossus – studiossa – succossus
30	debitae nymphis opifex coronae	nimphis – nyphis
31	nocte sublustri nihil astra praeter nocte sublustri nihil astra praeter	nichil preter
32	vidit et undas.

33	quae simul centum tetigit potentem quae simul centum tetigit potentem	que tetitigit
34	oppidis creten, ‘pater, o relictum oppidis creten, ‘pater, o relictum	cretam – cretem o pater pater o relictum – pater relictum
35	filiae nomen pietasque’ dixit filiae nomen pietasque’ dixit	filie pi&asque
36	‘victa furore!

37	unde quo veni? levis una mors est
38	virginum culpae. vigilansne ploro virginum culpae. vigilansne ploro	virginis culpa – culpas – culpe
39	turpe conmissum an vitiis carentem turpe conmissum an vitiis carentem turpe conmissum an vitiis carentem	comissum – commissum aut viciis – vitio
40	ludit imago

41	vana, quae porta fugiens eburna vana, quae porta fugiens eburna	vanaq. quam
42	somnium ducit? meliusne fluctus	sonnium
43	ire per longos fuit an recentis ire per longos fuit an recentis	aut recentes
44	carpere flores?

45	siquis infamem mihi nunc iuvencum
46	dedat iratae, lacerare ferro et	et
47	frangere enitar modo multum amati
48	cornua monstri.	tauri – taurus

49	inpudens liqui patrios penates: inpudens liqui patrios penates:	impudens pennates
50	inpudens orcum moror. o deorum inpudens orcum moror. o deorum	impudens orchum – ortum
51	siquis haec audis, utinam inter errem	hec
52	nuda leones;

53	antequam turpis macies decentis antequam turpis macies decentis antequam turpis macies decentis	turpes maties decentes
54	occupet malas teneraeque sucus	succus
55	defluat praedae, speciosa quaero defluat praedae, speciosa quaero defluat praedae, speciosa quaero defluat praedae, speciosa quaero	defluet – defluit prede spetiosa quero
56	pascere tigris.	tigres – tygres – tygris

57	vilis europe, pater urget absens, vilis europe, pater urget absens, vilis europe, pater urget absens,	vilis europae – vivis europe? europae urguet
58	quid mori cessas? potes hac ab orno	hoc
59	pendulum zona bene te secuta
60	laedere collum.	elidere – ledere

61	sive te rupes et acuta leto	laeto – loeto
62	saxa delectant, age te procellae
63	crede veloci; nisi erile mavis	herile
64	carpere pensum

65	regius sanguis dominaeque tradi
66	barbarae paelex.’ aderat querenti barbarae paelex.’ aderat querenti barbarae paelex.’ aderat querenti	pelex adherat querenti
67	perfidum ridens venus et remisso perfidum ridens venus et remisso	~~venus~~ venusto
68	filius arcu.	archu

69	mox ubi lusit satis, ‘abstineto’ mox ubi lusit satis, ‘abstineto’	lesit – luxit – risit abstinebis – apstineto
70	dixit ‘irarum calidaeque rixae,	callidaeque
71	cum tibi invisus laceranda reddet cum tibi invisus laceranda reddet	cum tibi vissus – cum tibi visus – iam tibi iniussus reddit
72	cornua taurus.

73	uxor invicti iovis esse nescis.
74	mitte singultus; bene ferre magnam
75	disce fortunam: tua sectus orbis	setus
76	nomina ducet.’	ducit

TESTIMONIA

Ln. 1 praem. ‘vicesima secunda ode’ Diomed. 526

Ln. 11 sq. cf Apollin. Sid. ep. II 2 ‘oscines corvos voce triplicata puniceam surgentis aurorae facem consalutantes’

Ln. 20. cf ‘apud mensam Fanorini in convivio familiari legi solitum erat aut vetus carmen melici poetae aut historia partim Graecae linguae alias Latinae. legebatur ergo ibi tunc in carmine Latino Iapyx ventus quaesitumque est, quis hic ventus... et quae tam infrequentis vocabuli ratio esset’ Gellius II 22, 1 sq.

Ln. 25—28. ‘Hor. participii praesentis accusativum in III lib. carmin. refert: sic — scatentem — audax’ Eutych. 2185

Ln. 29. ‘nuper — florum’ Cledonius 1923

Ln. 31 sq. schol. Verg. Aen. VIIII 373

Ln. 69 sq. ‘Hor. carm. III: mox — rixae’ Prisc. XVIII 192

Ln. 69. ‘Hor. carm. libro III’ mox — irarum’ Prisc. VIII 9

Ad graece scripta legenda typus graecus extrahe

GAI M. SEVER • MMDCCLX • MMDCCLXVII